วิธีการเก็บเมล็ดพันธุ์
การเก็บเมล็ดพันธุ์ถือเป็นปัจจัยสำคัญอย่างหนึ่งในการเพาะปลูก เพราะถึงแม้ว่าเราจะมีดินและน้ำ แต่ถ้าต้องซื้อเมล็ดพันธุ์ทุกรอบ เราก็หนีไม่พ้นการพึ่งพาคนอื่นตลอดเวลา เมื่อมีการเพาะปลูกพืชผักเป็นจำนวนมาก เมล็ดพันธุ์ที่ต้องใช้ก็ต้องมาขึ้นตามไปด้วย
จะดีกว่าไหมถ้าเราจะสามารถเป็นเจ้าของเมล็ดพันธุ์เองและเก็บเมล็ดพันธุ์ปลูกได้ในระยะต่อ ๆ ไปได้ไม่รู้จบ เปรียบเสมือนการเป็นเจ้าของชีวิตของตนเองแทนการพึ่งพาคนอื่น แล้วความมั่นคงทางอาหารจะไปไหนเสียล่ะครับ
วิธีการเก็บเมล็ดพันธุ์ในวันนี้ที่ผมจะมาแนะนำวิธีการเก็บนั่นก็คือเมล็ดพันธุ์ชนิดแบบเปียก อันได้แก่ แตงกวา ฟัก แฟง แตงไทย แตงโม เมล่อน แคนตาลูป มะระ ฟักทอง ฯ ส่วนวิธีการเรามาดูกันเลยครับ
วิธีการเก็บเมล็ดพันธุ์ชนิดแบบเปียก
ต่อไปเป็นการเก็บเมล็ดพันธุ์แบบเปียก คือ แคนตาลูป
ให้คัดเลือกลูกที่สวย รูปทรงดี เนื้อหวานที่เราต้องการ หลังจากการคัดเลือกแล้วให้เราคว้านเอาเมล็ดออกมา
จะสังเกตุว่าเมล็ดจะมีรกหุ้มและเมือกลื่น ๆ ติดออกมาด้วย ถ้าใช้มือแกะออกตอนนี้จะทำไม่ได้เพราะเมล็ดมีความลื่นมาก
นำเมล็ดที่คว้านออกมาแล้วไปแช่น้ำทิ้งไว้ 3 คืน (ถ้าเป็นฟักทองก็ซัก 1 คืนก็ได้)
ผ่านไป 3 วันลองจับเมล็ดดู ตอนนี้จะรู้สึกได้ว่าเมือกและรกได้หลุดออกจากเมล็ดแล้ว
นำขึ้นมาผึ่งไว้ในที่แห้งและนำไปตากแดดประมาณ 1 วัน (อาจใช้ผ้าแสลนคลุมช่วยกรณีแดดแรง) ถ้าตากแดดมากกว่า 1 วันจะทำให้เซลล์พืชตายได้ เอาตาก 1 วันก็พอ
เมล็ดที่ผ่านการตาก 1 แดดแล้ว
นำเมล็ดที่ผ่านการตากแดดจนแห้งแล้วมาคลุกกับแป้งเย็นทาตัว แล้วเก็บเข้าตู้เย็นเป็นเมล็ดพันธุ์เพื่อปลูกในรอบต่อไปได้เลย
สาเหตุที่ต้องใช้แป้งเย็นเพราะเมื่อเรานำเมล็ดไปปลูก มด แมลง จิ้งหรีด สัตว์ต่าง ๆ ที่จะมากินเมล็ดก็จะได้กลิ่นฉุนและหนีไปไม่มาใกล้เมล็ดที่เราหยอดไว้
ใส่กระปุกเขียนข้างซองแล้วเก็บเข้าตู้เย็นได้เลย
วิธีการเก็บเมล็ดพันธุ์ชนิดแบบแห้ง
ต่อไปเป็นการเก็บเมล็ดพันธุ์แบบแห้ง คือ ข้าวโพด
- ให้คัดเลือกต้นที่สวย สูง รูปทรงดี ฝักใหญ่ตามที่เราต้องการ ทิ้งฝักคาต้นไว้ซัก 90 วัน
- หลังจากการคัดเลือกแล้วให้เราแกะเอาเมล็ดออกมาตากให้แห้ง
- นำเมล็ดมาแช่น้ำ+อาหารจานด่วน 1 ช้อน+บรเพ็ด เป็นเวลา 2 ชั่วโมง
- เอาขึ้นจากน้ำผึ่งให้แห้ง คลุกด้วยแป้งเย็นทาตัวเพื่อป้องกันแมลงเวลาปลูก
- นำไปปลูกต่อ แล้วทำเช่นเดิมอีก 2 รอบ ก็จะได้เมล็ดพันธุ์ที่นิ่ง
- การปลูกแต่ละรอบห้ามใช้ปุ๋ยเคมีเด็ดขาด ควรใช้ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยน้ำ ในการให้ปุ๋ย
- ถ้ายังไม่ปลูกสามารถนำเข้าตู้เย็นเพื่อเก็บไว้ได้เลย
เราก็จะได้เมล็ดพันธุ์พื้นบ้านที่นิ่ง (NON GMO) และเป็นเมล็ดพันธุ์ท้องถิ่นด้วยครับ
นี่ก็เป็นวิธีการเก็บเมล็ดพันธุ์ชนิดแบบแห้งและแบบเปียกนั่นเองครับ เป็นยังไงกันบ้าง เพื่อน ๆ มีข้อแนะนำอะไรสามารถแสดงความคิดเห็นได้ที่ด้านล่างได้เลยครับ
วิดีโอ
ที่มา : อาจารย์อธิศพัฒน์ วรรณสุทธิ์